Αποδοχή κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής

Όσο ο προσωρινός κληρονόμος δικαιούται ακόμα να προχωρήσει σε αποποίηση κληρονομιάς, ήτοι σε 4 μήνες εκτός αν είναι κάτοικος εξωτερικού, διατηρεί παράλληλα το δικαίωμα να αποδεχθεί την κληρονομιά με το ευεργέτημα της απογραφής. Στην απλή αποδοχή, η ατομική περιουσία του κληρονόμου ενώνεται με την κληρονομιαία περιουσία και λογίζονται πλέον ως ένα, με αποτέλεσμα ο κληρονόμος να ευθύνεται πλέον για τα χρέη της κληρονομίας σαν να ήταν δικά του. Αντίθετα, όταν γίνεται αποδοχή με το ευεργέτημα της απογραφής, ο προσωρινός κληρονόμος καθίσταται οριστικός αλλά η περιουσία του δεν ενώνεται με την κληρονομιαία περιουσία, συνεχίζουν δηλαδή οι δύο περιουσίες να διατηρούν την αυτοτέλεια τους. Ως αποτέλεσμα, οι δανειστές του κληρονομούμενου δεν μπορούν να στραφούν κατά της ατομικης περιουσίας του κληρονόμου, παρά μόνο ικανοποιούνται από την κληρονομιαία περιουσία (Α. 1904 ΑΚ). Η αποδοχή με το ευεργέτημα της απογραφής εξυπηρετεί τις συναλλαγές και ενώ δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος να χρεωθεί ο κληρονόμος, εντούτοις υπάρχει πάντα η πιθανότητα να υπάρξει υπόλοιπο ενεργητικού, αφού ικανοποιηθούν οι δανειστές, το οποίο φυσικά το δικαιούται ο κληρονόμος. 

Σύμφωνα με το άρθρο 1902 του Αστικού κώδικα η αποδοχή με απογραφή γίνεται με δήλωση του κληρονόμου στην αρμόδια Γραμματεία του Ειρηνοδικείου και έπειτα με αίτηση δυνάμει της οποίας ο κληρονόμος ζητάει την άδεια από το αρμόδιο Ειρηνοδικείο, προκειμένου να ολοκληρώσει την απογραφή. Ο κληρονόμος έχει τέσσερις μήνες περιθώριο να ολοκληρώσει την απογραφή, προθεσμία η οποία ξεκινάει με την δήλωση της αποδοχής με απογραφή, αναστέλλεται με την κατάθεση της αίτησης προς το Ειρηνοδικείο και ξεκινάει ξανά από το σημείο που είχε σταματήσει, όταν εκδοθεί η απόφαση του Ειρηνοδικείου (Α. 1903 ΑΚ). Αφού εκδοθεί η απόφαση που δίνει την άδεια για απογραφή, ένας συμβολαιογράφος με τη σύμπραξη δύο δικηγόρων διενεργεί την απογραφή και συντάσσει έκθεση. Σε περίπτωση που υπάρχουν ακίνητα στην κληρονομιαία περιουσία, είναι απαραίτητη περαιτέρω η σύνταξη συμβολαιογραφικής πράξης αποδοχής της απογραφής από τον κληρονόμο, η οποία μεταγράφεται στο αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο ή Κτηματολόγιο και η οποία είναι διαφορετική από την έκθεση της απογραφής, πρόκειται δηλαδή για ένα ξεχωριστό στάδιο της διαδικασίας της αποδοχής. 

Ελένη Σατραζάνη
Δικηγόρος Θεσσαλονίκης
τηλ. 6982425982
email: elesatrazani@gmail.com